Clostridium difficile-infecties (CDI) ontstaan vaak bij mensen van wie de microbiota verstoord is, bijvoorbeeld door een antibioticakuur. (1) Antibiotica zijn echter niet de enige medicijnen die de microbiota beïnvloeden. Ook NSAID’s hebben een verstorend effect. (2) Recent onderzoek laat zien dat dit consequenties zou kunnen hebben voor CDI’s.
Meta-analyse met data van 3.370 mensen
Een systematic review met meta-analyse uit 2016 (3) vond een associatie tussen het gebruik van NSAID’s en het optreden van CDI. In de meta-analyse zijn de resultaten van 8 observationele onderzoeken samengevoegd, met data van in totaal 3.370 mensen met CDI en 35.632 gezonde controles. Uit de meta-analyse kwam naar voren dat de kans dat mensen met een CDI een NSAID gebruikt hebben 1,39 keer groter is dan bij gezonde mensen. De kans was nog groter bij CDI-patiënten van 50 jaar en ouder, namelijk 1,87. In beide gevallen was de uitkomst statistisch significant.
Heftiger verloop van de CDI
NSAID-gebruik lijkt bovendien te zorgen voor een heftiger verloop van de CDI. Een recent onderzoek bij muizen (4) toont aan dat kortdurend gebruik van de NSAID indomethacine voorafgaand aan een CDI van invloed is op de ernst van de infectie en de overlevingskans van de geïnfecteerde, zelfs bij kortdurende blootstelling. Van de muizen die geen NSAID hadden gekregen, overleefde 80% de CDI, bij muizen die wel een NSAID hadden gekregen was dit slechts 20%.
Verstoring darmmicrobiota
Het onderzoek laat zien dat het NSAID-gebruik leidt tot een onbalans in de productie van prostaglandines en een verstoring van de darmbarrière, waardoor bacteriën in de bloedbaan terecht kunnen komen. Daarnaast zorgt het voor een verstoring van de darmmicrobiota en ontregeling van de ontstekings- en immuunreacties, die leiden tot een toename van de schade met een hogere mortaliteit als uiteindelijk gevolg.
Verder onderzoek
De onderzoekers denken dat dit mogelijk een algemeen mechanisme is waardoor NSAID’s in combinatie met CDI leiden tot grotere schade in de darmen en meer complicaties. Gezien het veelvuldig gebruik van NSAID’s en de toename van het aantal gevallen van CDI, is het volgens de onderzoekers wenselijk dat dit verder onderzocht wordt bij mensen.
Referenties
(1) https://lci.rivm.nl/richtlijnen/clostridium-difficile#epidemiologie
(2) Rogers M A & Aronoff DM. The influence of non-steroidal anti-inflammatory drugs on the gut microbiome. Clinical Microbiology and Infection. 2016 Feb; 22(2), 178-e1.
(3) Permpalung N, Upala S, Sanguankeo A, & Sornprom S. Association between NSAIDs and Clostridium difficile-associated diarrhea: a systematic review and meta-analysis. Canadian Journal of Gastroenterology and Hepatology. 2016.
(4) Maseda D, et al. Nonsteroidal anti-inflammatory drugs alter the microbiota and exacerbate Clostridium difficile colitis while dysregulating the inflammatory response. mBio. 2019 Jan; 10(1), e02282-18.
