Antibiotica worden vaak voorgeschreven voor veelvoorkomende infecties. Ook als niet duidelijk is of deze infectie door een bacterie wordt veroorzaakt, zoals bronchitis. Dit draagt bij aan de ontwikkeling van antibioticaresistentie. Echter, dagelijks gebruik van probiotica kan het (onnodig) gebruik van antibiotica terugdringen.
Begin 2018 toonde het nieuwe Global Antimicrobial Surveillance System (GLASS) van de WHO dat antibioticaresistentie wijdverspreid is: zo’n 500.000 mensen in 22 verschillende landen waren geïnfecteerd met een resistente bacterie (1). En in de EU overlijden jaarlijks zo’n 33.000 mensen aan een infectie met een resistente bacterie (2). Een van de belangrijkste oorzaken voor de groeiende antibioticaresistentie, is het voorschrijven van antibiotica wanneer dit niet nodig is.
Onderzoek heeft laten zien dat probiotica het aantal episodes van alledaagse infectieziekten, waaronder bovenste luchtweginfecties, kunnen verminderen. Ook kunnen ze de duur van de symptomen verminderen bij verder gezonde kinderen en volwassenen met een acute luchtweginfectie. Om te onderzoeken in hoeverre dit van invloed is op het aantal antibioticavoorschriften, voerde een internationale groep wetenschappers een systematic review met meta-analyse uit. Hierin werd gekeken naar RCT’s waarbij probiotica werden ingezet om het risico op alledaagse acute infecties bij gezonde mensen van alle leeftijden te verlagen (3).
Na zorgvuldige selectie werden 17 RCT’s geïncludeerd in de meta-analyse. Alle onderzoeken betroffen preventief gebruik van probiotica bij kinderen. De meta-analyse toonde aan dat kinderen die dagelijks een probioticum innemen 29% minder vaak antibiotica voorgeschreven krijgen dan kinderen met een placebo. De afname van het aantal antibioticavoorschriften steeg zelfs naar 53% wanneer alleen onderzoeken met een laag risico op bias werden meegenomen.
Volgens hoofdonderzoeker Daniel Merenstein, MD, zijn deze uitkomsten erg interessant. “Gezien deze uitkomsten, lijkt het regelmatig innemen van probiotica een mogelijke manier om het gebruik van antibiotica te verminderen,” zegt hij. Volgens de onderzoekers kunnen probiotica van invloed zijn op het aantal antibioticavoorschriften omdat zij het risico op bepaalde ziekten en de duur van de symptomen kunnen verminderen. Als er minder infecties optreden of als deze korter duren, zullen mensen ook minder snel naar de huisarts gaan. Er is dan dus ook minder gelegenheid om antibiotica voor te schrijven (4).
1) World Health Organization. (2017). Global antimicrobial resistance surveillance system (GLASS) report: early implementation 2016-2017. In Global antimicrobial resistance surveillance system (GLASS) report: early implementation 2016-2017. https://www.who.int/mediacentre/news/releases/2018/antibiotic-resistance-found/en/
2) Cassini, A., Högberg, L. D., Plachouras, D., Quattrocchi, A., Hoxha, A., Simonsen, G. S., ... & Ouakrim, D. A. (2018). Attributable deaths and disability-adjusted life-years caused by infections with antibiotic-resistant bacteria in the EU and the European Economic Area in 2015: a population-level modelling analysis. The Lancet Infectious Diseases.
3) King, S., Tancredi, D., Lenoir-Wijnkoop, I., Gould, K., Vann, H., Connors, G., ... & Merenstein, D. (2018). Does probiotic consumption reduce antibiotic utilization for common acute infections? A systematic review and meta-analysis. European journal of public health.
4) Probiotic use may reduce antibiotic prescriptions, researchers say [news release]. Georgetown University Medical Center website. Published September 14, 2018. gumc.georgetown.edu/news/Probiotic-Use-May-Reduce-Antibiotic-Prescriptions. Accessed October 18, 2018.
Credits picture: Africa Studio/Shutterstock.com
