Eind 2017 verscheen in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift Nature een muizenstudie gecombineerd met een pilotstudie bij mensen naar het effect van zout op het darmmicrobioom. Het onderzoek werd gezamenlijk uitgevoerd door het Max-Delbrück Center for Molecular Medicine en de Charité - Universitätsmedizin in Berlijn.
Voor het eerst onderzoek naar effect van hoge zoutinname op darmmicrobioom
In dit vernieuwende onderzoek keken de wetenschappers als een van de eersten naar het effect van een hoge zoutinname op het darmmicrobioom en – in het verlengde daarvan – op de immuuncellen. Bepaalde immuuncellen, die beïnvloed worden door een hoge zoutinname, spelen een rol bij het ontstaan van sommige auto-immuunziekten, zoals Myalgische Encefalomyelitis (ook bekend als chronisch vermoeidheidssyndroom), en hypertensie. De wetenschappers vermoedden dat te veel zout een negatief effect zou hebben. Dit bleek inderdaad het geval te zijn.
Het onderzoek
Om het effect van een dieet met veel zout op het microbioom te onderzoeken, vergeleken de onderzoekers de ontlasting van twee groepen muizen. De ene groep muizen kreeg een zogenaamd High Salt Diet (HSD) en de andere groep een normale hoeveelheid zout (Normal Salt Diet – NSD). Uit de microbiologische analyse van de ontlasting bleek dat muizen met het HSD minder lactobacillen – met name de bacterie Lactobacillus murinus – in hun darmen hadden dan de muizen die een normale hoeveelheid zout kregen. Tevens troffen de wetenschappers bij de eerste groep meer zogenaamde T-helper 17 cellen (TH17) aan. TH17-cellen worden geassocieerd met hypertensie en auto-immuunziekten zoals ME. Vervolgens werd, door middel van een experimenteel model, ME opgewekt. Tegelijkertijd werd de bacteriestam Lactobacillus murinus aan de muizen toegediend. Dit leidde tot een afname van de TH17-cellen. Ook de bloeddruk van de muizen werd lager doordat het aantal TH17 cellen afnam. Met andere woorden: het negatieve effect van een dieet met te veel zout op ME en hoge bloeddruk bij muizen werd omgekeerd door Lactobacillus murinus toe te dienen.
Pilotstudie bij kleine groep gezonde mannen
Naar aanleiding van deze bevindingen startte dezelfde onderzoeksgroep ook een pilotstudie bij een kleine groep gezonde mannen. Tijdens deze zogenaamde Moderate high-salt challenge aten de mannen gedurende twee weken zes gram zout per dag meer dan normaal (wat neerkwam op een zoutinname van gemiddeld 13,8 ± 2,6 g per dag). En wat bleek? Ook bij mensen waren na een hoge zoutinname vrijwel geen lactobacillen meer terug te vinden in de darmen. Daarnaast was er, net als bij de muizen, sprake van een toename van TH17 cellen en een verhoogde bloeddruk. Alhoewel mensen geen Lactobacillus murinus in hun darmen hebben, geloven de wetenschappers dat toediening van andere Lactobacillus-stammen ook bij mensen kan beschermen tegen het negatieve effect van een te hoge zoutinname.
_w600_h480_1.jpg)
Conclusie
De onderzoekers concludeerden dat het darmmicrobioom een belangrijke rol speelt bij ziektes die verband houden met een hoge zoutinname. De reden is dat onze darmbacteriën invloed hebben op ons immuunsysteem, en het immuunsysteem is erg actief in onze darmen. Ook al moet er nog veel vervolgonderzoek komen, dit onderzoek laat zien dat microbiota-management met probiotica (lactobacillen) mogelijk een therapeutische rol kan spelen bij aandoeningen zoals ME en hoge bloeddruk.
